Ngày 12/12/2025, văn phòng tổng thống Hàn Quốc cho biết đã hồi hương 107 công dân từ Cam Bốt kể từ tháng 10/2025 vì bị tình nghi liên quan đến các mạng lưới lừa đảo trực tuyến. Trong khi đó, công luận Hàn Quốc vẫn chưa quên được hình ảnh 64 công dân đầu tiên bị còng tay, áp giải khỏi máy bay thuê bao xuất phát từ Cam Bốt trở về Seoul sáng 18/10.

Vụ hồi hương hàng loạt này diễn ra chỉ vài tháng sau khi một sinh viên Hàn Quốc được phát hiện tử vong ở khu vực núi Bokor, Cam Bốt, buộc thứ trưởng Ngoại Giao Hàn Quốc phải bay khẩn sang Phnom Penh.

Cùng thời điểm, Mỹ và Anh đồng loạt áp đặt trừng phạt đối với các tập đoàn và các tội phạm đang hoạt động tại Cam Bốt với cáo buộc dính líu đến mạng lưới tội phạm xuyên quốc gia. Sự việc không chỉ là khủng hoảng bảo hộ công dân, mà còn là hồi chuông cảnh báo về quy mô quốc tế của các tổ chức lừa đảo đang hoành hành tại Đông Nam Á.

Những người bị dẫn độ này là nạn nhân hay tội phạm ? Họ là ai ? Tại sao chính phủ Hàn Quốc lại chậm trễ trong việc bảo vệ công dân ? Thông tín viên Trần Công tại Seoul cho biết thêm :

---

Thứ trưởng Ngoại Giao Hàn Quốc đã phải sang Phnom Penh ngày 16/10/2025, bày tỏ quan ngại với chính phủ Cam Bốt sau những vụ công dân Hàn Quốc bị hành hung đến chết tại đất nước Đông Nam Á này, đồng thời đề nghị hợp tác hai bên để chấm dứt tình trạng công dân Hàn Quốc bị lừa đảo tại Cam Bốt. Những người Hàn bị lừa sang Cam Bốt là ai ?

Trần Công : Phần lớn người Hàn bị lừa sang Cam Bốt trong các đường dây lừa đảo trực tuyến là người trẻ tuổi, thất nghiệp hoặc đang tìm việc làm ở nước ngoài. Họ bị dụ dỗ qua mạng xã hội với lời hứa “việc nhẹ, lương cao” trong lĩnh vực marketing, đầu tư tiền ảo, hoặc chăm sóc khách hàng quốc tế, được bao vé máy bay và ăn ở miễn phí. Kênh liên lạc chính thường là Telegram, các thông tin như vé máy bay, địa điểm ăn ở đều được trao đổi trên kênh này. Cá biệt có một số nạn nhân bị dụ dỗ sang Cam Bốt vì mối tình trên mạng và hẹn gặp nhau tại Cam Bốt.

Khi đến Cam Bốt, họ bị tịch thu hộ chiếu, điện thoại và bị giam trong các khu phức hợp do tổ chức tội phạm điều hành, chủ yếu là những nhóm người Trung Quốc, Hàn Quốc gốc Hoa hoặc Cam Bốt gốc Hoa. Một số nạn nhân bị ép làm việc trong các hệ thống lừa đảo qua mạng, giả danh công tố viên, hoặc điều hành sàn đầu tư ảo. Còn những người không hợp tác thì bị đánh đập, bán cho nhóm khác hoặc buộc lao động nặng nhọc. Riêng đối với phụ nữ, họ cũng bị ép sản xuất các nội dung người lớn để dụ dỗ xin tiền và lừa đảo trên mạng.

Tại sao lại có nhiều người Hàn Quốc bị lừa ?

Tình trạng người Hàn bị lừa sang Cam Bốt xuất phát từ sự kết hợp giữa khủng hoảng việc làm trong nước và hoạt động chiêu dụ tinh vi của các tổ chức tội phạm quốc tế. Sau đại dịch, nhiều thanh niên Hàn Quốc rơi vào cảnh thất nghiệp hoặc nợ nần, dễ tin vào quảng cáo “việc nhẹ, lương cao tại nước ngoài”. Các băng nhóm tội phạm, phần lớn do người Trung Quốc cầm đầu, lập công ty giả trên mạng xã hội, đăng tuyển nhân viên cho “dự án đầu tư, marketing, tiền ảo, dịch vụ khách hàng toàn cầu”. Họ cung cấp vé máy bay và visa du lịch, khiến nạn nhân tin rằng đây là công việc hợp pháp. Một số khác thì lại bị chính đồng hương tiếp cận với mục đích tuyển phiên dịch, buôn bán hàng thanh lý tại Cam Bốt, nhưng khi tới nơi thì bị bán cho các đối tượng lừa đảo ngay lập tức.

Tại sao chính quyền Hàn Quốc để tình trạng này diễn ra quá lâu và mới chỉ can thiệp gần đây ?

Việc xử lý chậm trễ các vụ người Hàn bị lừa và giam giữ tại Cam Bốt bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân chính trị, hành chính và cả yếu tố khách quan từ phía Cam Bốt, kéo dài suốt hai nhiệm kỳ tổng thống.

Dưới thời chính phủ Yoon Suk Yeol (2022-2025), trọng tâm chính sách đối ngoại nghiêng về Mỹ và Nhật Bản, khiến các vấn đề nhân đạo tại Đông Nam Á bị xem nhẹ. Bộ Ngoại Giao Hàn Quốc hai lần đề nghị tăng thêm cảnh sát thường trú tại Đại sứ quán Hàn Quốc ở Phnom Penh, nhưng bộ Hành Chính và An Ninh trong nước từ chối với lý do “hạn chế nhân sự”. Đây cũng có thể là một nguyên nhân dẫn đến số vụ bắt cóc và giam giữ người Hàn tại Cam Bốt tăng gấp 10 lần chỉ trong một năm.

Sau khi tổng thống Lee Jae Myung nhậm chức giữa năm 2025, Hàn Quốc mới bắt đầu tái triển khai lực lượng, nâng cảnh báo du lịch và mở điều tra đặc biệt về mạng lưới buôn người. Tuy nhiên, khoảng trống chính sách và sự chồng chéo giữa các bộ ngành trong giai đoạn chuyển giao quyền lực đã khiến hàng trăm vụ việc bị đình trệ.

Bên cạnh đó, Cam Bốt bị cáo buộc là môi trường dung túng cho tội phạm có tổ chức. Nhiều khu phức hợp như Prince Complex, Mango, Dara Sakor... nằm dưới sự bảo kê của các doanh nhân và quan chức thân cận với chính quyền, khiến việc điều tra quốc tế gặp nhiều cản trở. Cảnh sát Hàn Quốc không được phép trực tiếp điều tra tại Cam Bốt, còn phía Cam Bốt thường trì hoãn phản hồi, che giấu thông tin hoặc thả nghi phạm có quan hệ chính trị.

Đỉnh điểm của vụ việc là một công dân Hàn Quốc đã bị hành hung đến chết tại Cam Bốt vào tháng 08/2025. Sau đó, thứ trưởng bộ Ngoại Giao Hàn Quốc Kim Jin Ah dẫn đầu phái đoàn liên bộ (bao gồm bộ Ngoại Giao, Cơ quan Cảnh sát Quốc gia, bộ Tư Pháp và Cơ quan Tình báo Quốc gia) thăm và làm việc tại Cam Bốt từ ngày 15-16/10/2025. Trong chuyến thăm, bà Kim đã gặp thủ tướng Cam Bốt Hun Manet, bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình trạng công dân Hàn Quốc bị lừa đảo, giam giữ và sát hại, đồng thời yêu cầu tăng cường hợp tác điều tra, hồi hương nạn nhân và trấn áp tội phạm mạng.

Hai bên thống nhất thành lập “Tổ công tác chung Hàn Quốc - Cam Bốt” (Joint Task Force - TF) để phối hợp phản ứng nhanh tại hiện trường. Ngoài ra, bà Kim đề nghị chia sẻ hồ sơ pháp y, kết quả điều tra vụ công dân Hàn Quốc tử vong ở Kampot, hỗ trợ hoàn tất thủ tục pháp lý, hỏa táng và hồi hương thi hài, cũng như bảo đảm an toàn cho người Hàn đang sinh sống tại Cam Bốt.

Vụ việc hiện được quan tâm như thế nào và có đánh động được công luận ở Hàn Quốc không ?

Sau vụ 64 người Hàn bị hồi hương từ Cam Bốt ngày 18/10/2025, dư luận Hàn Quốc đang đặc biệt quan tâm đến quy mô thật sự của mạng lưới lừa đảo và buôn người tại Đông Nam Á. Các bản tin trên KBS, MBC và Yonhap đều cho rằng đây là “cuộc hồi hương nghi phạm lớn nhất trong lịch sử”, đồng thời đặt nghi vấn về sự tắc trách của chính phủ tiền nhiệm.

Tổng thống Lee Jae Myung đã ra chỉ thị trực tiếp cho bộ Ngoại Giao và Cảnh sát Quốc gia “mở điều tra toàn diện về người Hàn bị giam giữ, mất tích và tử vong tại Cam Bốt”. Một tổ công tác đặc biệt gồm cảnh sát, công tố và chuyên gia tài chính đã được thành lập để truy vết dòng tiền của các tổ chức lừa đảo xuyên biên giới.

Tại Quốc Hội, nhiều nghị sĩ yêu cầu điều trần về trách nhiệm của bộ Hành Chính và An ninh trong thời chính phủ Yoon Suk Yeol, khi cơ quan này từng từ chối tăng nhân lực cảnh sát tại Phnom Penh dù tội phạm tăng mạnh.

Trên mạng xã hội Hàn Quốc, từ khóa “giải cứu Cam Bốt” và “64 người hồi hương” liên tục đứng đầu xu hướng tìm kiếm. Nhiều người kêu gọi chính phủ tăng cường bảo hộ công dân và trừng trị nghiêm khắc những kẻ tiếp tay cho tội phạm quốc tế, xem đây là “bài học xương máu về khủng hoảng công dân ở nước ngoài”.

Những người bị cáo buộc là “nhà tuyển dụng”, “tội phạm” bị xét xử như thế nào ở Hàn Quốc ?

Sau vụ 64 người Hàn Quốc bị hồi hương từ Cam Bốt ngày 18/10/2025, toàn bộ những người này đều bị coi là nghi phạm hình sự, chứ không chỉ đơn thuần là người được đưa về nước.

Do máy bay thuê bao KE9689 mang quốc kỳ Hàn Quốc được xem là lãnh thổ Hàn Quốc, cảnh sát đã thi hành lệnh bắt giữ ngay khi máy bay cất cánh. Theo Yonhap, mỗi nghi phạm bị 2 cảnh sát áp giải ngay trên máy bay. Khi hạ cánh tại sân bay Incheon, toàn bộ 64 người bị còng tay, chia thành nhóm và đưa về 5 đồn cảnh sát trung ương để thẩm vấn theo Luật Hình sự và Luật đặc biệt về tội phạm mạng - tài chính.

Theo Cơ quan Cảnh sát Quốc gia (NPA), các nghi phạm được phân loại thành ba nhóm : Nạn nhân bị cưỡng bức - được xem là nạn nhân của tội buôn người nếu có bằng chứng bị giam giữ, tra tấn hoặc tịch thu hộ chiếu; nhóm người này được bảo vệ, hỗ trợ tâm lý và không bị truy tố ; Đồng phạm hoặc “cố vấn” - những người chủ động tham gia, quản lý người khác hoặc hưởng lợi từ tiền lừa đảo; có thể bị phạt tù 10-20 năm và tịch thu tài sản; hiện đang bị giam tại Seoul, Nambu và Suwon ; Người tự đầu thú hoặc hợp tác phá án - 5 người tự ra trình diện được khoan hồng và giảm án nếu cung cấp thông tin hữu ích về mạng lưới tội phạm.

Cảnh sát đang so khớp dữ liệu IP, tài khoản ngân hàng, và tin nhắn Telegram với hồ sơ của Interpol và cảnh sát Cam Bốt để xác định mức độ tham gia. Những ai có bằng chứng thao tác trực tiếp trong hoạt động lừa đảo (scam) sẽ bị truy tố hình sự, trong khi người bị cưỡng bức sẽ được xử lý theo Luật Bảo vệ nạn nhân buôn người.

Bộ Tư Pháp Hàn Quốc đang xem xét mở rộng quyền xét xử ngoại lãnh thổ, cho phép truy tố tội phạm Hàn Quốc ở nước ngoài như phạm tội trong nước. Đây là một bước đi nhằm khép lại “vùng xám pháp lý” kéo dài nhiều năm qua.